Kalibreren van een monitor is het controleren of de kleuren, het zwart-level, het contrast en de helderheid overeenkomen met de hiervoor afgesproken standaard waarden, zodat iedereen deze kleuren e.d. ook hetzelfde ziet. Wanneer dit niet overeenkomt en je je monitor gaat aanpassen zodat dit wel overeenkomstig is, heet dit officieel justeren. In de volksmond wordt echter kalibreren gebruikt voor zowel het daadwerkelijke kalibreren als ook voor het justeren.
Voor fotobewerking is het natuurlijk heel belangrijk dat je dit op een gekalibreerde monitor doet. Doe je dit niet kun je immers storende kleurwazen over het hoofd zien. Maar hoe kun je nou precies je monitor kalibreren? Daar zijn 3 verschillende methodes voor:
- handmatige kalibratie – dit is de minst nauwkeurige methode en tevens de moeilijkst toepasbare methode, maar het is wel het goedkoopst en het is op elke monitor toepasbaar;
- softwarematige kalibratie – deze methode is veel nauwkeuriger en veel makkelijker toepasbaar dan de handmatige methode, maar je moet er wel een apart kalibratie apparaatje voor kopen. Volgens mij is het op elke monitor toe te passen;
- hardwarematige kalibratie – deze methode is betrouwbaar en eenvoudig, dus de beste optie van de drie. Ook bij hardwarematige kalibratie heb je een kalibratie apparaatje nodig, maar je hebt tevens een monitor nodig die hardwarematige kalibratie ondersteund. Je komt dan meteen in het dure segment monitoren uit. Deze prijzen kunnen oplopen tot duizenden euro’s, uiteraard afhankelijk van de maat van het scherm.
Handmatige kalibreren doe je aan de hand van een kalibratie foto:
Deze foto mag je downloaden en opslaan op je eigen computer. Vervolgens laat je hem afdrukken bij de afdrukcentrale waar je al je foto’s laat afdrukken (het is immers het belangrijkst dat de monitor hetzelfde gekalibreerd is als je eigen afdrukcentrale). Hierna open je de foto in je fotobewerkingsprogramma. Je houdt de afdruk naast de monitor en je gaat de monitor zo afstemmen met de knoppen die zich meestal onderaan de monitor bevinden, al dan niet achter een klepje, dat de foto en het beeldscherm er precies hetzelfde uitzien. Dit klinkt als een vrij eenvoudige taak, maar vergis je niet, het is heel moeilijk aangezien de monitor licht geeft en de foto niet.
Softwarematige en hardwarematige kalibratie moet dus beide met een kalibratie apparaatje; bijvoorbeeld een Spyder, Colormunki of een Eye-One.
De methode is precies hetzelfde om uit te voeren, alleen hoe het verder intern wordt aangepast, dat is verschillend. De methode is als volgt. Je start de de kalibratiesoftware van de monitor (bij hardwarematige kalibratie) of die van het kalibratie apparaatje. Vervolgens meet je eerst een zwart voorwerp door het (natuurlijk al op de computer aangesloten) apparaatje met zijn sensor daar op te zetten. Bij Eizo monitoren kun je dit doen op de voet van de monitor, maar een ander mat zwart voorwerp voldoet ook prima. Hierna houdt je het apparaatje met de sensor op de monitor, de software laat zien waar precies en geeft ook alle andere instructie.
De software voert nu het kalibreren en justeren uit en na afloop is je monitor tijdelijk gekalibreerd. Tijdelijk, want na een bepaald aantal branduren zul je het opnieuw moeten doen, aangezien er langzaam maar zeker een verloop optreedt.
Hardwarematig gekalibreerde monitoren zijn bijvoorbeeld de Eizo CG monitoren. Dit zijn gelijk één van de beste monitoren die je kunt kiezen voor fotobewerking.
Veel succes allemaal!
Door: Ellen Reus
www.wolves-fotografie.nl
www.komfotograferen.nl
© Wolves fotografie / KOM FOTOGRAFEREN